Đại lý thương mại theo quy định của Luật Thương mại mới nhất

Đại lý thương mại theo quy định của Luật Thương mại 2005 là hình thức môi giới thương mại phổ biến trong nền kinh tế Việt Nam. Đây là hoạt động thương mại, theo đó bên đại lý thực hiện giao dịch thương mại với danh nghĩa và lợi ích của mình nhưng phải tuân thủ các điều khoản đã thỏa thuận với bên giao đại lý. Bài viết phân tích các quy định pháp luật về đại lý thương mại tại Việt Nam.

Khái niệm đại lý thương mại

Đại lý thương mại là hoạt động thương mại được quy định tại Điều 166, Luật Thương mại 2005. Theo đó, bên giao đại lý và bên đại lý thoả thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình mua, bán hàng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để hưởng thù lao.

Căn cứ theo Điều 167 Luật Thương mại 2005, quy định về các bên trong hợp đồng đại lý thương mại:

• Bên giao đại lý được hiểu là thương nhân giao hàng hóa cho đại lý bán hoặc giao tiền mua hàng cho đại lý mua hoặc là thương nhân uỷ quyền thực hiện dịch vụ cho đại lý cung ứng dịch vụ.
• Bên đại lý là thương nhân nhận hàng hoá để làm đại lý bán, nhận tiền mua hàng để làm đại lý mua hoặc là bên nhận uỷ quyền cung ứng dịch vụ.

Phân loại đại lý thương mại

Luật Thương mại 2005 phân chia đại lý thương mại thành nhiều hình thức khác nhau. Mỗi loại hình đại lý có đặc điểm và quy định riêng. Việc phân loại giúp xác định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên.

Điều 169 Luật Thương mại 2005 quy định các hình thức đại lý thương mại:

• Đại lý bao tiêu là hình thức đại lý mà bên đại lý thực hiện việc mua, bán trọn vẹn một khối lượng hàng hoá hoặc cung ứng đầy đủ một dịch vụ cho bên giao đại lý.
• Đại lý độc quyền là hình thức đại lý mà tại một khu vực địa lý nhất định bên giao đại lý chỉ giao cho một đại lý mua, bán một hoặc một số mặt hàng hoặc cung ứng một hoặc một số loại dịch vụ nhất định.
• Tổng đại lý mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ là hình thức đại lý mà bên đại lý tổ chức một hệ thống đại lý trực thuộc để thực hiện việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ cho bên giao đại lý. Tổng đại lý đại diện cho hệ thống đại lý trực thuộc. Các đại lý trực thuộc hoạt động dưới sự quản lý của tổng đại lý và với danh nghĩa của tổng đại lý.

Hợp đồng đại lý thương mại

Hợp đồng đại lý thương mại là văn bản thể hiện thỏa thuận giữa các bên. Hợp đồng phải tuân thủ quy định của pháp luật về hình thức và nội dung. Các điều khoản trong hợp đồng phải rõ ràng, cụ thể.

Điều 168 Luật Thương mại 2005 quy định hợp đồng đại lý phải được lập thành văn bản hoặc hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương, bao gồm các nội dung:

1. Nội dung cơ bản:

• Tên, địa chỉ các bên
• Hàng hóa hoặc dịch vụ
• Khu vực và thời hạn đại lý
• Phương thức thanh toán
• Quyền và nghĩa vụ các bên
• Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng

2. Nội dung khác theo thỏa thuận:

• Điều kiện bảo đảm
• Điều khoản phạt vi phạm
• Thẩm quyền giải quyết tranh chấp

>>> Xem thêm: Hợp đồng đại lý mua bán hàng hóa – Lưu ý trước khi ký kết

Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng đại lý

Luật Thương mại quy định rõ quyền và nghĩa vụ của bên giao đại lý và bên đại lý. Các bên phải thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng. Việc vi phạm nghĩa vụ sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Đối với bên giao đại lý

Quyền của bên giao đại lý.

Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, bên giao đại lý có các quyền sau đây:

• Ấn định giá mua, giá bán hàng hoá, giá cung ứng dịch vụ đại lý cho khách hàng;
• Ấn định giá giao đại lý;
• Yêu cầu bên đại lý thực hiện biện pháp bảo đảm theo quy định của pháp luật;
• Yêu cầu bên đại lý thanh toán tiền hoặc giao hàng theo hợp đồng đại lý;
• Kiểm tra, giám sát việc thực hiện hợp đồng của bên đại lý.

Cơ sở pháp lý: Điều 172 Luật Thương mại 2005

Nghĩa vụ của bên giao đại lý.

Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, bên giao đại lý có các nghĩa vụ sau đây:

• Hướng dẫn, cung cấp thông tin, tạo điều kiện cho bên đại lý thực hiện hợp đồng đại lý;
• Chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa của đại lý mua bán hàng hóa, chất lượng dịch vụ của đại lý cung ứng dịch vụ;
• Trả thù lao và các chi phí hợp lý khác cho bên đại lý;
• Hoàn trả cho bên đại lý tài sản của bên đại lý dùng để bảo đảm (nếu có) khi kết thúc hợp đồng đại lý;
• Liên đới chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm pháp luật của bên đại lý, nếu nguyên nhân của hành vi vi phạm pháp luật đó có một phần do lỗi của mình gây ra.

Cơ sở pháp lý Điều 173 Luật Thương mại 2005

Đối với bên đại lý

Quyền của bên đại lý.

Trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác, bên đại lý có các quyền sau đây:

• Giao kết hợp đồng đại lý với một hoặc nhiều bên giao đại lý, trừ trường hợp quy định tại khoản 7 Điều 175 của Luật này;
• Yêu cầu bên giao đại lý giao hàng hoặc tiền theo hợp đồng đại lý; nhận lại tài sản dùng để bảo đảm (nếu có) khi kết thúc hợp đồng đại lý;
• Yêu cầu bên giao đại lý hướng dẫn, cung cấp thông tin và các điều kiện khác có liên quan để thực hiện hợp đồng đại lý;
• Quyết định giá bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho khách hàng đối với đại lý bao tiêu;
• Hưởng thù lao, các quyền và lợi ích hợp pháp khác do hoạt động đại lý mang lại.

CSPL: Điều 174 và Điều 175 Luật Thương mại 2005

Nghĩa vụ của bên đại lý.

Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, bên đại lý có các nghĩa vụ sau đây:

• Mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ cho khách hàng theo giá hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ do bên giao đại lý ấn định;
• Thực hiện đúng các thỏa thuận về giao nhận tiền, hàng với bên giao đại lý;
• Thực hiện các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự theo quy định của pháp luật;
• Thanh toán cho bên giao đại lý tiền bán hàng đối với đại lý bán; giao hàng mua đối với đại lý mua; tiền cung ứng dịch vụ đối với đại lý cung ứng dịch vụ;
• Bảo quản hàng hoá sau khi nhận đối với đại lý bán hoặc trước khi giao đối với đại lý mua; liên đới chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa của đại lý mua bán hàng hóa, chất lượng dịch vụ của đại lý cung ứng dịch vụ trong trường hợp có lỗi do mình gây ra;
• Chịu sự kiểm tra, giám sát của bên giao đại lý và báo cáo tình hình hoạt động đại lý với bên giao đại lý;
• Trường hợp pháp luật có quy định cụ thể về việc bên đại lý chỉ được giao kết hợp đồng đại lý với một bên giao đại lý đối với một loại hàng hóa hoặc dịch vụ nhất định thì phải tuân thủ quy định của pháp luật đó.

CSPL:  Điều 175 Luật Thương mại 2005

Thù lao đại lý và thanh toán

Thù lao đại lý

1. Trừ trường hợp có thoả thuận khác, thù lao đại lý được trả cho bên đại lý dưới hình thức hoa hồng hoặc chênh lệch giá.
2. Trường hợp bên giao đại lý ấn định giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng thì bên đại lý được hưởng hoa hồng tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ.
3. Trường hợp bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hoá hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng mà chỉ ấn định giá giao đại lý cho bên đại lý thì bên đại lý được hưởng chênh lệch giá. Mức chênh lệch giá được xác định là mức chênh lệch giữa giá mua, giá bán, giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng so với giá do bên giao đại lý ấn định cho bên đại lý.
4. Trường hợp các bên không có thoả thuận về mức thù lao đại lý thì mức thù lao được tính như sau:

• Mức thù lao thực tế mà các bên đã được trả trước đó;
• Trường hợp không áp dụng được điểm a khoản này thì mức thù lao đại lý là mức thù lao trung bình được áp dụng cho cùng loại hàng hoá, dịch vụ mà bên giao đại lý đã trả cho các đại lý khác;
• Trường hợp không áp dụng được điểm a và điểm b khoản này thì mức thù lao đại lý là mức thù lao thông thường được áp dụng cho cùng loại hàng hoá, dịch vụ trên thị trường.

>>> Xem thêm: Tranh chấp thù lao đại lý thương mại

Thanh toán trong đại lý

Theo Điều 176, Luật Thương mại thì trừ trường hợp có thoả thuận khác, việc thanh toán tiền hàng, tiền cung ứng dịch vụ và thù lao đại lý được thực hiện theo từng đợt sau khi bên đại lý hoàn thành việc mua, bán một khối lượng hàng hoá hoặc cung ứng một khối lượng dịch vụ nhất định.

Tư vấn pháp lý về đại lý thương mại

Công ty Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn toàn diện về đại lý thương mại:

1. Dịch vụ tư vấn pháp lý:

• Tư vấn lựa chọn hình thức đại lý
• Soạn thảo hợp đồng đại lý
• Thẩm định hợp đồng đại lý
• Tư vấn giải quyết tranh chấp

2. Dịch vụ hỗ trợ:

• Đàm phán hợp đồng
• Đăng ký hoạt động đại lý
• Thực hiện thủ tục pháp lý
• Giải quyết tranh chấp

3. Dịch vụ pháp lý thường xuyên:

• Rà soát, chỉnh sửa hợp đồng
• Cập nhật quy định pháp luật
• Tư vấn tuân thủ pháp luật
• Kiểm soát việc tuân thủ pháp luật nội bộ

Đại lý thương mại là hoạt động kinh doanh phổ biến tại Việt Nam, đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về pháp luật thương mại. Công ty Luật Long Phan PMT với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ Quý khách xây dựng và vận hành mô hình đại lý thương mại hiệu quả, đúng pháp luật. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí về hoạt động đại lý thương mại.