Các trường hợp được lập di chúc miệng. Cách thức lập di chúc hợp pháp

Các trường hợp được lập di chúc miệng vốn đã được pháp luật dân sự quy định. Di chúc thể hiện sự mong muốn của cá nhân về việc chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Bên cạnh di chúc được lập bằng văn bản, di chúc miệng cũng có thể được coi là hợp pháp nếu đáp ứng một số điều kiện theo luật định. Vậy, làm thế nào để biết được trong những trường hợp nào được lập di chúc miệng. Bài viết này sẽ hỗ trợ bạn hiểu rõ vấn đề này.

Di chúc miệng

Khái niệm di chúc

Di chúc là việc thể hiện ý nguyện của người còn sống về việc định đoạt tài sản của mình sau khi đã qua đời. Di chúc phải được lập thành văn bản, nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.

Điều kiện về người lập di chúc

Theo quy định tại Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015 thì người lập di chúc phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Một là, người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật Dân sự 2015 có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình: người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.
• Hai là, người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Các trường hợp được lập di chúc miệng

Theo quy định của pháp luật hiện nay thì  trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.

Điều kiện để di chúc miệng hợp pháp

Căn cứ Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc miệng được coi là hợp pháp khi thỏa mãn các điều kiện để di chúc có hiệu lực sau:

• Thứ nhất, người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
• Thứ hai, nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
• Thứ ba, di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Di chúc miệng hợp pháp

Hiệu lực pháp luật của di chúc miệng.

Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:

• Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
• Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.

Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực.

Hiệu lực của di chúc miệng

Luật sư tư vấn về việc lập di chúc miệng

• Tư vấn điều kiện, hồ sơ, trình tự thủ tục lập di chúc miệng
• Tư vấn về tính hợp pháp và hiệu lực của di chúc;
• Tư vấn trình tự, thủ tục sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc
• Tư vấn về việc gửi giữ di chúc;
• Tư vấn và tham gia giải quyết tranh chấp thừa kế theo di chúc;
• Tư vấn các quy định liên quan đến thừa kế theo di chúc;
• Các công việc khác theo yêu cầu và theo quy định pháp luật.

Như vậy, di chúc thể hiện qua lời nói phải đảm bảo một số điều kiện theo quy định thì mới hợp pháp và phát sinh hiệu lực. Nếu quý khách đọc có thắc mắc liên quan đến vấn đề trên hay cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hãy liên hệ ngay cho Tư vấn luật dân sự của chúng tôi qua Hotline 1900636387 để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.

>>> Các bài viết liên quan đến di chúc có thể bạn quan tâm:

• Hướng dẫn thủ tục chứng thực di chúc
• Tài sản đang thế chấp có được lập di chúc để lại không?
• Có được bán nhà đất khi đã lập di chúc cho con?