Hậu quả pháp lý khi trễ nghĩa vụ thanh toán hợp đồng mua bán

Trễ nghĩa vụ thanh toán hợp đồng mua bán dẫn đến nhiều hệ quả pháp lý nghiêm trọng cho bên mua. Việc không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng mà còn có thể phát sinh các khoản phạt vi phạm, lãi chậm trả và bồi thường thiệt hại. Để hiểu rõ các vấn đề pháp lý liên quan, bài viết sau đây của Long Phan PMT sẽ phân tích chi tiết các quy định về nghĩa vụ thanh toán và hậu quả khi vi phạm.

Quy định về nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng mua bán

Nghĩa vụ thanh toán là một trong những nghĩa vụ cơ bản của bên mua trong hợp đồng mua bán. Điều này được quy định rõ trong pháp luật thương mại Việt Nam. Việc thực hiện nghĩa vụ thanh toán phải tuân theo các thỏa thuận trong hợp đồng và quy định pháp luật.

Theo Điều 50 Luật Thương mại 2005, bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền mua hàng và nhận hàng theo thỏa thuận. Bên mua phải tuân thủ các phương thức thanh toán, thực hiện việc thanh toán theo trình tự, thủ tục đã thỏa thuận và theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, khoản 3 Điều 50 còn quy định bên mua vẫn phải thanh toán tiền mua hàng trong trường hợp hàng hoá mất mát, hư hỏng sau thời điểm rủi ro được chuyển từ bên bán sang bên mua, trừ trường hợp mất mát, hư hỏng do lỗi của bên bán gây ra.

Điều 43 Luật Thương mại 2005 cũng quy định về trường hợp giao thừa hàng. Theo đó, khi bên bán giao thừa hàng, bên mua có quyền từ chối hoặc chấp nhận số hàng thừa đó. Nếu bên mua chấp nhận số hàng thừa thì phải thanh toán theo giá đã thỏa thuận trong hợp đồng, trừ khi có thỏa thuận khác.

Quyền yêu cầu của bên bán khi bên mua chậm thanh toán

Khi bên mua chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán, bên bán có nhiều quyền yêu cầu nhiều biện pháp khác nhau theo quy định của pháp luật. Việc thực thi các quyền này nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của bên bán.

Theo quy định pháp luật, bên bán có thể yêu cầu bên mua thực hiện nghĩa vụ thanh toán đúng hạn. Ngoài ra, bên bán có quyền yêu cầu bên mua trả lãi trên số tiền chậm thanh toán, phạt vi phạm nếu có thỏa thuận trong hợp đồng và bồi thường thiệt hại nếu việc chậm thanh toán gây thiệt hại cho bên bán.

Bên bán cũng có thể áp dụng các biện pháp như tạm ngừng thực hiện hợp đồng, đơn phương chấm dứt hợp đồng trong trường hợp việc chậm thanh toán kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của bên bán.

Hậu quả pháp lý bên mua phải chịu khi trễ nghĩa vụ thanh toán hợp đồng mua bán

Thực hiện nghĩa vụ thanh toán

Khi trễ hạn thanh toán, trước hết bên mua vẫn phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán đầy đủ số tiền gốc theo hợp đồng. Đây là nghĩa vụ cơ bản không thể miễn trừ của bên mua.

Việc thực hiện nghĩa vụ thanh toán phải đảm bảo đúng phương thức, đúng số tiền và phải bao gồm cả các khoản phát sinh do việc chậm thanh toán. Bên mua không được đơn phương từ chối thực hiện nghĩa vụ thanh toán với bất kỳ lý do gì, trừ trường hợp được pháp luật cho phép.

Trong trường hợp bên mua gặp khó khăn về tài chính, các bên có thể thương lượng để gia hạn thời gian thanh toán hoặc thay đổi phương thức thanh toán. Tuy nhiên, việc này phải được sự đồng ý của bên bán và phải lập thành văn bản.

>>>Xem thêm: Hướng xử lý khi đối tác chậm thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng

Phạt vi phạm

Phạt vi phạm là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng nếu trong hợp đồng có thỏa thuận. Điều 301 của Luật này quy định mức phạt không quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm.

Việc áp dụng phạt vi phạm phải dựa trên thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu hợp đồng không có điều khoản này, bên bán không thể yêu cầu bên mua trả tiền phạt. Tuy nhiên, các bên có thể thỏa thuận bổ sung về việc phạt vi phạm sau khi ký kết hợp đồng.

Bên mua được miễn trách nhiệm phạt vi phạm khi:

• Xảy ra sự kiện bất khả kháng.
• Hành vi vi phạm hoàn toàn do lỗi của bên bán.
• Hoặc do thực hiện quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Cơ sở pháp lý: Điều Điều 294, Điều 300 Luật Thương mại 2005.

>>>Xem thêm: Tư vấn mức phạt hợp đồng do chậm giao hàng

Trả lãi trên số tiền chậm thanh toán

Ngoài việc phải trả tiền phạt vi phạm, bên mua còn phải trả lãi trên số tiền chậm thanh toán. Mức lãi suất áp dụng thường được các bên thỏa thuận trong hợp đồng.

Trong trường hợp hợp đồng không quy định cụ thể về lãi suất chậm thanh toán, các bên có thể áp dụng mức lãi suất theo quy định tại Điều 306 của Luật Thương mại 2005.

Theo đó: Trường hợp bên vi phạm hợp đồng chậm thanh toán tiền hàng hay chậm thanh toán thù lao dịch vụ và các chi phí hợp lý khác thì bên bị vi phạm hợp đồng có quyền yêu cầu trả tiền lãi trên số tiền chậm trả đó theo lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm thanh toán tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.

Việc tính lãi được tính từ thời điểm bên mua chậm thanh toán cho đến khi thanh toán hết số tiền còn nợ.

Lãi suất chậm trả tính trên cơ sở tiền chậm thanh toán và thời gian chậm thanh toán. Bên mua có nghĩa vụ thanh toán cả tiền gốc và tiền lãi phát sinh.

Bồi thường thiệt hại

Nếu việc chậm thanh toán gây thiệt hại cho bên bán, bên mua có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại. Thiệt hại có thể bao gồm thiệt hại thực tế và khoản lợi trực tiếp mà bên bán bị mất do việc chậm thanh toán gây ra.

Để yêu cầu bồi thường thiệt hại, bên bán cần chứng minh vấn đề này. Cụ thể chúng minh mối quan hệ nhân quả giữa việc chậm thanh toán và thiệt hại xảy ra. Việc xác định mức bồi thường phải dựa trên những thiệt hại thực tế và có căn cứ.

Yêu cầu bồi thường tuân thủ quy định tại Điều 302 Luật Thương mại 2005.

Luật sư tư vấn trường hợp chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán

Long Phan PMT tư vấn chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán, đội ngũ luật sư của chúng tôi sẽ:

• Rà soát toàn bộ hồ sơ hợp đồng và các tài liệu liên quan.
• Phân tích các điều khoản về thanh toán và vi phạm trong hợp đồng.
• Tư vấn về các hậu quả pháp lý có thể phát sinh.
• Đề xuất phương án giải quyết phù hợp với quy định pháp luật.
• Hỗ trợ đàm phán với đối tác về phương án thanh toán.
• Soạn thảo các văn bản pháp lý cần thiết.
• Đại diện cho khách hàng trong quá trình giải quyết tranh chấp (nếu có).
• Tham gia tố tụng tại tòa án hoặc trọng tài thương mại.

Quý khách hàng cần có sự tư vấn pháp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Công ty Luật Long Phan PMT với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ giải quyết mọi vướng mắc pháp lý. Hãy liên hệ ngay hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ kịp thời.