Di chúc thừa kế di sản là một vấn đề pháp lý, cho phép Quý khách hàng quyết định tài sản của mình sẽ được phân chia như thế nào sau khi qua đời. Việc lập di chúc hợp pháp không chỉ đảm bảo quyền lợi của người thừa kế mà còn giúp tránh những tranh chấp không đáng có trong tương lai. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách lập di chúc hợp pháp và các vấn đề pháp lý liên quan.
Các loại di chúc theo pháp luật Việt Nam
Căn cứ Điều 628, 629 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc được chia thành các loại sau:
Di chúc bằng văn bản:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
Di chúc miệng
Điều kiện có hiệu lực của di chúc
Để di chúc có hiệu lực pháp luật thì di chúc phải đáp ứng các điều kiện của di chúc hợp pháp tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể như sau:
Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
Ngoài ra còn đáp ứng các điều kiện riêng đối với từng trường hợp cụ thể như sau:
Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện nêu trên.
Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu:
- Người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng
- Ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.
- Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Cách lập di chúc hợp pháp
Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng
Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng là loại di chúc đơn giản nhất được quy định tại Điều 633 Bộ luật Dân sự 2015. Người lập di chúc phải tự tay viết toàn bộ nội dung di chúc và ký tên vào bản di chúc. Di chúc phải có các nội dung sau:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc;
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
- Di sản để lại và nơi có di sản.
Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.
>>> Xem thêm: Thủ tục khai nhận di sản đất đai thừa kế theo di chúc
Di chúc lập bằng văn bản có người làm chứng
Trong trường hợp người lập di chúc không thể tự tay viết di chúc, có thể nhờ người khác viết hoặc đánh máy. Tuy nhiên, di chúc phải có ít nhất hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước sự chứng kiến của những người làm chứng. Người làm chứng phải ký tên vào bản di chúc để xác nhận.
Ngoài ra, còn đáp ứng các điều kiện về nội dung di chúc như đối với với di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
- Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.
- Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc.
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Cơ sơ pháp lý: Điều 634 Bộ luật Dân sự 2015
>>> Xem thêm: Di sản được chia xong thì phát hiện có di chúc xử lý thế nào?
Di chúc lập bằng văn bản có công chứng chứng thực
Di chúc bằng văn bản có công chứng chứng thực có giá trị pháp lý cao nhất và được khuyến khích sử dụng. Đặc biệt là trong trường hợp di sản có giá trị lớn hoặc có nhiều người thừa kế. Loại di chúc này được lập theo quy định tại Điều 635 Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Công Chứng 2014.
Các bước lập di chúc bằng văn bản có công chứng chứng thực:
1. Chuẩn bị hồ sơ:cần chuẩn bị các giấy tờ cần thiết như:
- Phiếu yêu cầu công chứng;
- Chứng minh nhân dân; Căn cước công dân; Hộ chiếu của người lập và người nhận; Sổ hộ khẩu; Xác nhận tình trạng hôn nhân; Đăng ký kết hôn…;
- Giấy tờ về tài sản như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ)và các giấy tờ khác về tài sản có đăng ký
2. Nộp hồ sơ:
Công chứng tại Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng.
Chứng thực tại Ủy ban Nhân dân cấp xã
3. Công chứng viên tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ.
Công chứng viên hoặc công chức tư pháp xã tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ của người lập di chúc và ghi chép lại nội dung di chúc theo nguyện vọng của người này
việc công chứng, chứng thực di chúc vẫn phải mời người làm chứng nếu:
- Người lập di chúc không đọc hoặc không nghe được bản di chúc;
- Người lập di chúc không ký hoặc không điểm chỉ được vào bản di chúc.
Người làm chứng trong trường hợp này cũng phải ký xác nhận trước mặt Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực tại UBND cấp xã.
4. Nộp lệ phí: Nộp lệ phí công chứng theo quy định.
Di chúc miệng
Di chúc miệng chỉ được áp dụng trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản
Các bước lập di chúc miệng:
- Người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng
- Ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.
- Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Dịch vụ tư vấn, hướng dẫn lập di chúc hợp pháp
Việc lập di chúc liên quan đến nhiều quy định pháp lý phức tạp, do đó, để đảm bảo di chúc của Quý khách hàng hợp pháp và có hiệu lực, Quý khách hàng có thể sử dụng dịch vụ tư vấn, hướng dẫn lập di chúc của Long Phan PMT. Dịch vụ của Chúng tôi bao gồm:
- Tư vấn về các loại di chúc, điều kiện có hiệu lực của di chúc;
- Soạn thảo di chúc theo đúng quy định của pháp luật;
- Hướng dẫn cách lập di chúc hợp pháp;
- Hướng dẫn thủ tục công chứng, chứng thực di chúc;
- Tư vấn cách xử lý khi di chúc không hợp pháp, không có hiệu lực;
- Tư vấn giải quyết tranh chấp liên quan đến di chúc;
- Tư vấn và giải đáp các vấn đề khác có liên quan.
Lập di chúc là việc làm cần thiết để bảo vệ quyền lợi của Quý khách hàng và những người thân. Nếu Quý khách hàng cần tư vấn thêm về di chúc thừa kế di sản, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ bởi đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Long Phan PMT.
Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Luật Long Phan PMT chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng Luật Long Phan PMT sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.