Đất thừa kế do ông bà để lại được chia như thế nào?

Đất thừa kế do ông bà để lại được chia như thế nào? Đây là câu hỏi của rất nhiều người. Theo pháp luật dân sự hiện hành, việc phân chia phụ thuộc vào di chúc hoặc theo pháp luật nếu không có di chúc. Người thừa kế hợp pháp có quyền nhận phần đất theo tỷ lệ quy định. Bài viết sau đây của Long Phan PMT sẽ hướng dẫn chi tiết về cách thức chia đất thừa kế từ ông bà.

Quyền thừa kế theo quy định pháp luật

Quyền thừa kế phát sinh khi người để lại di sản thừa kế mất. Pháp luật Việt Nam, cụ thể là Bộ luật Dân sự 2015 quy định hai hình thức thừa kế: theo pháp luật và theo di chúc.

Thừa kế theo pháp luật

Theo quy định tại khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong các trường hợp sau:

• Người để lại di sản không lập di chúc;
• Di chúc không hợp pháp;
• Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
• Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Thừa kế theo pháp luật chia di sản theo thứ tự hàng thừa kế được quy định tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015. Hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, chồng, cha mẹ, con của người chết. Hàng thừa kế thứ hai gồm ông bà nội ngoại, anh chị em ruột, cháu ruột của người chết. Những người cùng hàng thừa kế được hưởng phần di sản bằng nhau.

Thừa kế theo di chúc

Thừa kế theo di chúc là sự phân chia di sản theo ý chí của người lập di chúc. Người lập di chúc có các quyền sau:

• Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế;
• Phân định phần di sản cho từng người thừa kế;
• Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng;
• Giao nghĩa vụ cho người thừa kế;
• Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Di chúc hợp pháp phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Thứ nhất, Về mặt chủ thể: Người lập di chúc là người thành niên. Trường hợp người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc. Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép.
• Thứ hai, Về mặt nội dung: Di chúc không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
• Thứ ba, Về mặt hình thức: Không trái quy định của luật. Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng.

Quy định này được trình bày tại Điều 624, Điều 625, Điều 626, Điều 627 và khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015.

>> Xem thêm:

Tư vấn giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế không có di chúc

Tranh chấp thừa kế thế vị giải quyết như thế nào?

Cách thức chia thừa kế đất đai từ ông bà

Việc chia thừa kế đất đai từ ông bà phụ thuộc vào hình thức thừa kế được áp dụng. Nếu ông bà có di chúc hợp pháp, việc chia thừa kế sẽ thực hiện theo nội dung di chúc. Nếu không có di chúc, áp dụng quy định thừa kế theo pháp luật.

Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, cháu ruột thuộc hàng thừa kế thứ hai khi ông bà là người để lại di sản. Cháu chỉ được hưởng thừa kế khi không còn ai thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Trường hợp cha mẹ của cháu đã mất trước ông bà, cháu được hưởng phần di sản của cha mẹ theo quy định về thừa kế thế vị.

Khi chia thừa kế đất đai, các bên cần thỏa thuận về phương án phân chia cụ thể. Nếu không thỏa thuận được, có thể yêu cầu Tòa án giải quyết. Việc chia thừa kế đất đai cần tuân thủ các quy định của Luật Đất đai về điều kiện nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Thủ tục hưởng thừa kế đất đai từ ông bà

Khai nhận di sản thừa kế

Người thừa kế cần lập văn bản khai nhận di sản thừa kế tại tổ chức hành nghề công chứng. Hồ sơ khai nhận bao gồm:

• Giấy chứng tử của người để lại di sản;
• Giấy tờ chứng minh quan hệ với người để lại di sản;
• Giấy tờ về quyền sử dụng đất được thừa kế;
• Các giấy tờ liên quan khác.

Cơ sở pháp lý: khoản 1 Điều 40, Điều 58 Luật Công chứng 2014.

Xác định tư cách người thừa kế

Tổ chức hành nghề công chứng sẽ xác minh tư cách người thừa kế dựa trên các giấy tờ được cung cấp. Nếu thừa kế theo di chúc, cần xuất trình bản di chúc gốc. Nếu thừa kế theo pháp luật, cần chứng minh quan hệ huyết thống với người để lại di sản. Trường hợp xảy ra tranh chấp, hoặc các bên không thể thống nhất việc phân chia thừa kế thì một trong các bên có thể yêu cầu Tòa án xác định tư cách người thừa kế.

Cơ sở pháp lý: khoản 2 Điều 57 Luật Công chứng 2014

>>> Xem thêm: Cháu nội có được hướng thừa kế di sản nhà đất hay không?

Đăng ký quyền sử dụng đất thừa kế

Sau khi hoàn tất thủ tục công chứng văn bản khai nhận di sản, người thừa kế nộp hồ sơ đăng ký biến động đất đai tại Văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất. Hồ sơ bao gồm:

• Đơn đăng ký biến động theo mẫu;
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
• Văn bản khai nhận di sản đã công chứng;
• Giấy tờ nhân thân.

Cơ quan đăng ký đất đai sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới cho người thừa kế.

Cơ sở pháp lý: khoản 1 Điều 8 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014.

Dịch vụ tư vấn pháp lý về thừa kế đất đai

Thừa kế đất đai là vấn đề phức tạp, liên quan đến nhiều quy định pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi, người thừa kế nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật hoặc sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp. Với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực luật đất đai, Long Phan PMT cung cấp dịch vụ với các nội dung công việc sau:

• Hỗ trợ xác định tư cách thừa kế;
• Soạn thảo di chức, hướng dẫn công chứng tại cơ quan có thẩm quyền;
• Soạn thảo thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, văn bản từ chối nhận di sản thừa kế;
• Tư vấn, hỗ trợ thực hiện thủ tục khai nhận di sản, đăng ký quyền sử dụng đất;
• Đại diện bảo vệ quyền lợi của người thừa kế tại Tòa án nếu phát sinh tranh chấp.

Sử dụng dịch vụ tư vấn giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý, đảm bảo việc thừa kế đúng quy định.

>> Xem thêm: Tranh chấp thừa kế của cháu ngoại giải quyết như thế nào?

Việc chia thừa kế đất đai từ ông bà đòi hỏi tuân thủ quy định pháp luật và thực hiện đúng thủ tục. Quý khách cần xác định rõ tư cách thừa kế, khai nhận di sản, đăng ký quyền sử dụng đất và nộp thuế (nếu có). Trong trường hợp phát sinh tranh chấp hoặc vướng mắc về quyền thừa kế, hãy liên hệ ngay với Long Phan PMT qua hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn, hỗ trợ chi tiết.